Moddervulkaan - of slijkvulkaan, beter te noemen modder- of slijkbron, vorming, welke, gelijk de ware vulkanen, het product van eigen werkzaamheid is. M. zijn ontwikkeld als heuvels, welke slechts uit een kleiachtig slib bestaan, hetwelk bij een krachtigen regen dikwijls zoo volledig week en slap kan worden, dat de geheele heuvel wegstroomt en als zoodanig verdwijnt. De hoogte is meest gering, van eenige centimeters af tot enkele tientallen meters. Ook relatief t.o.v. den omvang is de hoogte onbeduidend.
De warme m. vindt men a!s nevenverschijnselen in vulkanische streken, derhalve in de kleirijke omgeving van vulkanen (IJsland, Midden-Amerika, Celebes, Luzon, Nieuw-Zeeland). Koude m. of „Salzen” (Hd.) staan niet in direct verband met het vulkanisme. Men vindt ze aan de monden van de Missisippi „mudlumps”, waar hun ontstaan te danken is aan de ontbinding der organische stoffen, welke aldaar opgehoopt zijn. Andere zijn in hun voorkomen gebonden aan het voorhanden zijn van petroleum en kleilagen; vooral worden zij gevonden aan de Zuidhelling van den Kaukasus (omgeving van Bakoe en in Roemenië). De uitgestooten gassen en dampen bestaan in gewone omstandigheden voor 90—95% uit koolwaterstoffen; tijdens hevige uitbarstingen treedt waterdamp in groote hoeveelheid op. Het voorkomen der m. staat in het algemeen met dislokaties of storingsverschijnselen in verband.
