Medici, - naam van een Florentijnsch bankiersgeslacht, dat in de 13e eeuw opkomt. Beteekenis kreeg het in het eind der 13e eeuw, toen Ardingo dei Medici ’t ambt van gonfoloniere van Florence bekleedt (1296). In de twisten tusschen de lagere volksklassen steunden de Medici de eersten. De grondslagen van de macht der Medici werden gelegd door Giovanni dei Medici, die een groot vermogen bezat, veel handel dreef en de machtigste persoon was in Florence.
Hij stierf in 1429. Zijn zoon was Cosimo, die in 1435 gonfoloniere werd van Florence en de macht tot zijn dood in handen hield. Hij wist de uitbreiding van Milaan en Napels tegen te gaan en rondde het gebied van Florence af. Kunsten en wetenschappen werden door hem bevorderd. Een bibliotheek werd door hem te Badia bij Fiesoli opgericht, terwijl hij den stoot gaf tot het bestudeeren van Plato. Hij stierf in 1464 ; na den dood van zijn zoon Pietro (1469) berustte de macht in Florence bij Lorenzo dei Medici en Giuliano dei Medici. Het gelukte hun, bewegingen van tegenstanders in Volterra en Florence te onderdrukken. Gevaarlijk was echter een samenzwering gesmeed met hulp van Napels en den Kerkelijken Staat door ’t geslacht Pazzi.
Giuliano werd vermoord (1478) en met veel moeite gelukte het Lorenzo zijn gezag te herwinnen. Het bestuur van de stad werd nu geheel en al gereorganiseerd, zoodat een raad, waarvan aanhangers der Medici leden waren, ‘t geheele bewind en ’t beheer der financiën in handen kregen. Ook hij bevorderde kunsten en wetenschappen; zijn paleis was een brandpunt van kunsten en wetenschappen. Hij stierf in 1492. Het aanzien der Medici steeg nog voortdurend. In 1523 werd Lorenzo’s zoon Giovanni paus onder den naam van Leo X, terwijl in 1523 Giulio, onechte zoon van Giuliano, paus werd onder den naam van Clemens VIL Na den dood van Lorenzo ging de macht der Medici in Florence te niet (1494, zie FLORENCE, SAVONAROLA).
Eerst in 1530 slaagden zij er in met behulp van Karel hun heerschappij in Florence te vestigen; nadat Karels veldheer Philibert van Oranje de stad vermeesterd had, werd Alessandro dei Medici tot Hertog van Toscane gemaakt (1530). Toen hij vermoord werd, werd een lid van een jongere linie der Medici, Cosimo I, hertog, wiens geslacht tot 1737 over Toscane geregeerd heeft. In 1569 werd hij door paus Pius V verheven tot Groot-Hertog. Met Giovanni Gasto stierf in 1737 de regeerende familie der Medici uit. Afstammelingen van een zijtak leven nog. (Zie verder TOSCANE, Geschiedenis.) — Litt. zie FLORENCE, RENAISSANCE, TOSCANE.
