Lazuursteen - lapis lazuli, door een gehalte aan lazuriet en haüyn, fraai blauw gekleurd en verder calciet, pyriet, pyroxeen en amfibool bevattend zeldzaam gesteente, waarschijnlijk door contactmetamorfose van kalksteen ontstaan. De inhomogeniteit van het ondoorschijnende gesteente blijkt reeds bij beschouwing met een loupe; in het bijzonder vallen de lichtere partijen, waar calciet overheerscht en de pyrietkristalletjes gemakkelijk op. De laatste, door leeken veelal voor goud aangezien, verleenen dikwijls door hun schittering aan het geheel een bijzondere schoonheid; de vergelijking met sterren aan het firmament ligt voor de hand. De voldoende gelijkmatig, fraai blauw gekleurde stukjes uit zulk een gesteente werden reeds door de Grieken (waarschijnlijk onder den naam saffier) als edelsteen geslepen, voornamelijk voor zegelringen en dergalijke.
Ook tegenwoordig dient de steen nog voor decoratiedoeleinden, echter minder als lijfsieraad dan voor de vervaardiging van galanterieartikelen. Wegens de zeldzaamheid van grootere stukjes worden voor dat doel meestal metalen voorwerpen met kleine stukjes l. beplakt. Vaak ook gebruikt in steenmozaïeken. In het Winterpaleis te St. Petersburg en in het slot van Tsarkoje Selo zijn de wanden van sommige kamers met l.-plaatjes bedekt.
Vroeger werd door een omslachtige bewerking uit den l. het natuurlijke ultramarijn, de kostbare blauwe kleurstof, afgescheiden. Sedert men geleerd heeft kunstmatig een kleurstof te vervaardigen, welke dezelfde samenstelling heeft en even onvergankelijk is, wordt de l.
daarvoor niet meer gebruikt. Kunstmatig blauw gekleurde chalcedoon wordt wel onder den naam van l. verkocht.
