Kouvatten. Er is een tijd geweest, in het laatst der vorige eeuw, dat vele geneesheeren meenden, dat k. tot de verouderde begrippen behoorde, en alleen op een volksbijgeloof berustte. Deze meening wordt tegenwoordig wel door niemand meer gedeeld; algemeen geeft men toe, dat de door k. onderdrukte huidfunctie (werkzaamheid der huid) in een zekeren samenhang staat tot verschillende ziekten (katarrhen van neus, keel, strottenhoofd, bronchiën, blaas, maagdarmkanaal, nieren gewrichtsaandoeningen, rheumatische pijnen,enz.). Het juiste verband tusschen k. en deze verschillende ziekten is ons nog niet bekend. Overal in het lichaam worden giftige stoffen gevormd, die voor een deel ook langs de huid worden uitgescheiden. Uit de ervaring blijkt, dat de huid een onmisbaar orgaan is en dat stoornissen in de huidfuncties de ernstigste gevolgen na zich kunnen slepen.
Het zou nu mogelijk zijn, dat de plotselinge inwerking van koude (tocht) op een warme en met zweet bedekte huid een eind maakte aan de uitscheiding der bovenbedoelde schadelijke stoffen langs dezen weg. Hierdoor zouden ontstaan verschijnselen van zelfvergiftiging (b.v. koorts), terwijl het lichaam nu deze stoffen langs anderen weg zoekt te verwijderen. Hiervoor komen in de eerste plaats in aanmerking de slijmvliezen; daar deze echter gevoeliger zijn dan de huid en minder goed op deze soort van uitscheiding zijn ingericht, geraken zij hierbij in een prikkelingstoestand, het bloed stroomt toe en een katarrh ontstaat. Op den samenhang tusschen huidfunctie en algemeenen gezondheidstoestand berust waarschijnlijk ook de volksmeening, dat het gevaarlijk zou zijn voetzweet enz. te onderdrukken. K. ontstaat door het strijken van koude lucht langs de warme lichaamsoppervlakte. Koude lucht, die niet in beweging verkeert, veroorzaakt ook bij een sterk met zweet bedekte huid niet licht k. Tocht (d.w. z. een koude luchtstroom, die door een kleine opening blaast) is veel gevaarlijker dan een koude wind, die het geheele lichaam omgeeft. Het beste middel om telkens terugkeerend kouvatten te voorkomen, is, behalve de noodige voorzichtigheid, een stelselmatige harding der huid. Meent men kou gevat te hebben, dan doet men het best onmiddellijk een zweetkuur in te stellen, b.v. door een heet bad en daarna warme kruiken en het drinken van vlier-, lindebloesem- of kamillenthee.
