Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 10-01-2019

Korea

betekenis & definitie

Korea, - schiereiland van O.-Azië, vroeger een keizerrijk, nu onder den naam Chosen een kolonie van Japan; 217.826 K.M.2, 15.508.872 inw. (1914). Het strekt zich uit tusschen de Japansche Zee en de Oost-Chineesche Zee, resp. Gele Zee, ongeveer van 44°-35° N.B., en is door de Straat van Korea van Kioe-Sjioe gescheiden. Het bestaat uit zeer oude gesteenten (gneiss, graniet, kristallijne leien, oude eruptief gesteenten); hier en daar komen ook jongere vulkanische gesteenten voor; zoo verheft zich in het Noordelijk grensgebergte de vulkaan Paik-tosan of Pei-sjan tot 2440M.

In het O. loopt parallel met de kust van de Japansche Zee een gebergte met grootste hoogte van 1800 a 1900 M. Het land ten W. daarvan is ten N. van b.g. laagte zacht golvend plateau. Ten Z. van die laagte komt een heuvelland of middelgebergte voor, eveneens met zachte vormen dat van het N. naar ’t Z. van 300 tot 800 M. opstijgt. De grootste rivieren monden uit in de Gele Zee, zooals de grensrivier Ja-loe, de Hangang en de Simjeungang. Naar de Z.O.-kust gaat de Naktoenggang. W.- en vooral Z.-kust zijn diep ingesneden riaskusten, waarvoor talrijke eilanden liggen. De temperatuur is in verhouding tot de hemelsbreedte laag. Tsjemoelpo heeft een gemiddelde Januari-temperatuur van -2,8°, Seoel van -4,3°; de Juli-temp. bedragen hier resp. ± 27°, gem. jaartemp. 12 a 13°. In den winter is geheel Noordelijk K. met sneeuw bedekt.

In Z.-K., vooral bezuiden de lijn Koensan-Oeldsjisi, is het klimaat veel milder. Foesan heeft een Jan.van + 4,2°, een Julivan 27°, een jaargem. van 15,5°. Even als het overige Oost-Azië heeft K. zomerregens. De meeste neerslag valt in Juli en Augustus. Het oorspronkelijke woud is in het heuvelland bijna geheel verdwenen; in het gebergte vindt men nog bosschen. In het uiterste Z. neemt de vegetatie een meer subtropisch karakter aan, hier groeit b.v. bamboe. De bewoners behooren tot het Mongoolsche ras; de kultuur is van Chineeschen oorsprong. In 1913 woonden 243.730 Japaneezen en slechts 16.590 andere vreemdelingen in K. De hoofdgodsdienst is naast den vóórouderdienst, het Boeddhisme.

Ofschoon er talrijke kloosters voorkomen, is de godsdienst weinig in tel. In 1901 waren er 56.000 Katholieke en 28.000 Protestantsche Christenen. Hoofdmiddel van bestaan is de landbouw. De voornaamste producten zijn rijst; alleen in het warmere W. en Z. tarwe, gerst, gierst, boonen en erwten; in het N. ook aardappelen. De voornaamste vruchten zijn noten, kastanjes, meloenen, moerbeien. Verder verbouwt men sesam, ricinus, katoen, tabak en het genotmiddel gin-seng. Geen thee. De veeteelt levert rundvee van goede finaliteit, paarden, varkens en gevogelte.

De zijdeteelt neemt in den laatsten tijd sterk toe; naast de inheemsche eike-zijderups is ook de Japansche moerbij-rups ingevoerd. Belangrijk is ook de zeevisscherij, waarvan bijna de geheele kustbevolking leeft. K. is rijk aan mineralen, o. a. aan steenkolen, maar hun exploitatie wordt gehinderd door het gebrek aan goede verkeerswegen; in N.-K. wordt een anthracietmijn ontgonnen; verder komen graphiet, mika, koper, ijzer en goud voor. Van het laatste metaal werd in 1912 voor ruim ƒ 10.000.000 uitgevoerd. De industrie is van weinig beteekenis; voornaamste producten zijden stoffen en papier.

De handel is bijna geheel in Japansche handen; de invoer bedroeg in 1913 ƒ 87.760.000, de uitvoer ƒ 38.700.000. De voornaamste uitvoerartikelen zijn goud, rijst, boonen, huiden en rundvee. De havens werden in 1913 bezocht door 5886 schepen, voor verreweg het grootste gedeelte Japansche. De rivieren zijn slechts in een klein gedeelte harer benedenloop bevaarbaar; de voornaamste havens zijn Foesan (81.000 inw.) en Tsjemoelpo (26.000 inw.). In 1914 had Korea 1595 K.M. spoorlijn; een dóórgaande spoorwegverbinding bestaat van Foesan, via Seöel en Liou-jang naar Moekden, waar zij zich met het Mandsjoerijsch-Chineesche net verbindt. De voornaamste plaatsen zijn, behalve de b.g. havensteden, de hoofdstad Seöel (256.000 inw.) en Koangtsjoe (43.000 inw.). Aan het hoofd van het bestuur staat de Japansche Gouverneur-Generaal.

< >