Herpolhodie

betekenis & definitie

Herpolhodie - (herpoloïde). Wanneer een vlakke figuur zich in haar geheel in haar vlak beweegt, kan men elk element van die beweging opvatten als een (oneindig kleine) draaiïng om een zeker middelpunt, oogenblikkelijk draaiïngsmiddelpunt of pool geheeten; deze pool verplaatst zich van oogenblik tot oogenblik; ze beschrijft in ’t vaste vlak een kromme lijn, de poolbaan of polhodie; met elken stand P van de pool in ’t vaste vlak komt een punt H van de bewegende figuur overeen; dit punt H beschrijft in een vlak, dat vast is t. o. van de figuur ook een zekere baan; deze heet herpolhodie; men kan de herpolhodie ook opvatten als de poolbaan van de relatieve beweging van ’t vaste vlak over ’t beweeglijke vlak. De herpolhodie rolt over de polhodie; het raakpunt is de oogenblikkelijke pool. — De beweging van een lichaam om een vast punt O kan men telkens beschouwen als een elementaire draaiïng om een as door O. Deze as verplaatst zich 1° als lijn van de vaste omgeving, 2° als lijn van de ruimte, die vast met het lichaam verbonden is; t. o. van de vaste omgeving beschrijft de as den z. g. polhodienkegel, t. o. van de bewegende ruimte den herpolhodienkegel; deze laatste rolt over den polhodienkegel. — Werken op het lichaam na den eersten stoot geen uitwendige krachten meer, dan zal de traagheidsellipsoïde rollen over een vast vlak V in de ruimte, waarbij het raakpunt ligt op de oogenblikkelijke draaiïngsas; dit raakpunt beschrijft op de traagheidsellipsoïde een kromme lijn, door Poinsot polhodie genoemd en ook op het vaste vlak V een kromme door Poinsot herpolhodie genoemd; deze beide krommen rollen over elkaar.