Heliometer - een kijker met doorgesneden objectief. Worden de beide helften uiteen bewogen, dan ontstaan er twee beelden. De h. was oorspronkelijk bedoeld, om bij een zonsverduistering de gemeenschappelijke koorde van zon en maan te meten, maar vindt thans algemeen toepassing voor het nauwkeurig meten van kleine afstanden, b.v. tot 2° toe.
Met de meeste mikrometers kan geen grootere afstand dan b.v. 20' gemeten worden. De h. heeft met succes gediend voor het bepalen van de parallaxis van vaste sterren (het eerst 61 Cygni, 1838 door Bessel). Het denkbeeld van den h. is afkomstig van de Fransche astronomen Bouguer en Savery.
