Gorontalo - 1) Afd. der res. Menado* (Celebes), bestaande uit 4 onderafd, n.1. 1. G. met de distr. Boné, Kabila, Kota, Tapa, Tlaga, Tibawa en Batoedaa; 2. Boalémo met de distr. Pagoejaman, Boalémo en Pagoeat; 3. Kwandang met de distr.
Kwandang en Attingola; 4. Bwool, bevattende het zelfbesturend landschap Bwool met de distr. Palèlèh, Biaoe, en Boeno bogoe. De afd. neemt een groot deel van den N.-arm van Celebes in, van de Bwoolrivier in het W. tot voorbij de Kwandangbaai in het N. en tot Taloedaii aan de Z. kust; tusschen Kwandang en de plaats Gorontalo is de arm slechts ongeveer 30 K.M. breed; ten W. van de baai v. Kwandang komt het gebergte op verschillende plaatsen aan de kust; het klimt daar tot hoogten van boven 2000 M.; in het O.lijk deel van den N. arm loopt het gebergte steeds meer Z.waarts en nadert ten slotte op + 124° Ö. L. de Z. kust. Ten N. v. de hoofdpi. G. vindt men het meer van Limboto*. In het gebergte dezer afd. wordt goud aangetroffen, vandaar verschillende concessies, waarvan, wegens de slechte resultaten der overige, alleen de Mijnbouw Mij. Palèlèh* nog bestaat.
De bevolking, +, 125.000 zielen sterk, is in hoofdzaak Mohamm.: zij is vooral opgehoopt in de vlakte van G.; de landbouw staat nog op lagen trap; de klapperaanplant breidt zich zeer uit; de bosschen leveren, benevens tal van uitmuntende houtsoorten, veel rotan, verfhout, gom-copal, enz. De nijverheid is in hoofdzaak beperkt tot het weven van kleedjes, ’t vlechten van matten, hoeden en doozen, en ’t maken van kapok-matrassen. Voornaamste plaatsen behalve de hoofdpi., aan de N. kust: Kwandang*, Soemalata*, Palèlèh* en Bwool*; aan de Z. kust Marisa* en Tilamoeta*. Zie verder CELEBES en op eenige der onderafdeelings- en districtsnamen. — 2) Onderafd. der gelijkn. afd., met een bev. (in 1916) van ± 82.000 Inl., 178 Europ., 949 Chin. en 324 Arab. — 3) Hoofdpi. der afd. (assistent-residentie) G. a. d. Z. kust van den N. arm v. Celebes, op + 123° 10' O. L. aan de baai van G. zeer fraai gelegen; een ruime en frisch gebouwde plaats met ± 1700 Boegineezen en 1300 Christeninlanders, en de boven voor de onderafd. opgegeven Europ., Arab. en Chin.; de Gorontaleezen worden tot het district Kota gerekend. Hoewel de reede niet zeer goed is, heeft de plaats een aanzienlijken in- en uitvoer; in 1914 resp. van ruim f 2.673.000 en bijna f 2.623.000. De gezondste tijd is hier in den O. moesson van Mei tot Oct., terwijl in den W. moesson veel koortsen heerschen.
