Goniometer - hoekmeter, 1) de instrumenten, welke dienen voor het meten van de hoeken van kristallen. Men onderscheidt den aanleggoniometer en den reflectiegoniometer. Bij den eersten brengt men de beenen van een soort metalen schaar langs de beide vlakken, welke den te meten tweevlakshoek vormen en legt daarna de schaar op een bijbehoorenden graadboog. Bij den laatsten laat men een smallen lichtbundel achtereenvolgens spiegelen in de beide kristalvlakken en meet den hoek, waarover het kristal gedraaid is moeten worden om den bundel in beide gevallen in dezelfde richting te doen terugkaatsen.
Deze hoek is gelijk aan den hoek tusschen de normalen op de beide vlakken. De reflectieg. zijn verreweg de nauwkeurigste; vele wijzen van uitvoering zijn in gebruik. — 2) (waterb.), instrument, dat dient om op het terrein hoeken te meten. Zij zijn van zeer verschillend type en min of meer ingewikkeld naarmate der verlangde nauwkeurigheid. De graphometers en pantometers behooren tot de meest eenvoudige, de theodolieten tot de meer ingewikkelde. Zie ook SEXTANT.