Giorgione (Zorzo da Castelfranco), geb. ^ 1478 waarschijnlijk te Vedelago bij Castelfranco, overl. te Venetië 1611. Italiaansch schilder, leerling van Giovanni Bellini. Een van de voornaamste meesters uit de Venetiaansche school van het begin van de 16e eeuw, die om zijn veelzijdig begrip en opvatting de schilderkunst uit de traditie der 16e eeuw ophief. G. heeft n.l. voor het eerst het landschap in poëtischen en innigen samenhang en harmonie weten te brengen met de onderwerpen, waarmee hij het landschap stoffeerde — onderwerpen veelal uit de antieke geschiedenis of uit de godenwereld genomen.
Zoo komt hij tot zijn prachtige fantasieën als de „Slapende Venus” (Museum te Dresden). Diezelfde neiging tot het droomerig poëtische vertoonen ook zijn portretten, waarvan slechts enkele met zekerheid aan hem kunnen worden toegeschreven (o. a. Jongelingsportret in Berlijn; de groep, z.g. het „Concert”, wordt tegenwoordig niet meer als een werk van Giorgione beschouwd). Ook zijn kerkelijke stukken wijken af van de traditie; zijn vroegste altaar te Castelfranco (Madonna m. Hl. Liberale en Franciscus) nog vóór zijn komst te Venetië gemaakt, uitgezonderd, brengt hij in de opvatting dezer werken als het ware iets novellenachtigs door zijn rijke phantasie en weet ieder gegeven tot een verhaal uit te werken. Bij deze fijnheid van geest is zijn schilderwijze uiterst gevoelig en kan de vergelijking met Leonardo en Raphael zeer goed doorstaan. G. heeft te Venetië ook vele gevels geschilderd, die echter door het vochtige klimaat in den loop der tijden zijn verloren gegaan. — Litt. L. Justi, Giorgione, 1909; M. v. Boehn, Giorgione und Palma Vecchio, Leipzig 1906.
