Gilgames-epos - het beroemdste epos derBabylon. litteratuur. Het grootste deel van dit gedicht is gevonden in de bibliotheek van Assurbanipal. Het epos is waarsch. samengesteld uit stukken, die oorspr. niets met elkaar te maken hebben, en als zelfstandige mythen bestonden, maar de tot ons gekomen vorm draagt het karakter van één gesloten geheel, bestaande uit 12 zangen, waarin de „faits et gestes” van de heros Gilgames worden verhaald. De hoofdinhoud is de beschrijving van een tocht van Gilgames naar het verre Westen, waar Oet-Napistim woont, de eenige, die bij den zondvloed aan den dood ontkwam.
Gilgames wil van hem te weten komen, hoe een mensch het doodslot kan ontsnappen. Oet-Napistim vertelt hem, dat op den bodem der zee een plant is die heet „als grijsaard wordt de mensch weer jong”. Gilgames weet die plant te bemachtigen, maar voordat hij ze thuis brengt wordt ze hem door een slang ontroofd. Het thema, dat door ’t heele epos loopt is; de goden hebben den menschen het eeuwige leven niet gegeven en alle poging om aan den dood te ontloopen, is vergeefsch. In het g. spelen de astraalmythologische motieven zóó groote plaats, dat velen, met Jensen voorop, in het gedicht een astraalmythe zien, waarbij de 12 tafels in verband staan met de 12 teekenen van den dierenriem. Gilgames is dan een zonneheros, wiens kosmische kringloop beschreven wordt. Jensen, Das G. in der Weltliteratur, Weber, die Literatur der Babylonier u. Assyrer, in A.O., 2e Ergänzungsband, 1907; KAT3 1903; M. Jastrow, The religion of Babylonia and Assyria 1898; Het beste wat erover versehenen is, is: Das Gilgamesch-epos, neu übersetzt von A. Ungnad und gemeinverständlich erklärt von Hugo Gressmann, 1911.
