Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 24-01-2019

Geotropie

betekenis & definitie

Geotropie - wordt het verschijnsel genoemd, dat plantendeelen een bepaalden stand aannemen ten opzichte van de zwaartekracht. Zoo groeit bv. de hoofdwortel verticaal naar beneden, is positief geotropisch, terwijl vele stengels hun verticalen stand te danken hebben aan negatieve geotropie. Wortelstokken, die horizontaal groeien, zijn een voorbeeld van transversaalgeotropische deelen. Wordt zulk een orgaan uit zijn normale positie gebracht, dan voert het een kromming uit, die tot stand komt door ongelijken groei van de twee kanten van het deel en die het ten slotte weer in den normalen stand terugbrengt; men kan dit o.a. gemakkelijk zien bij legerend graan.

Worden geotropisch gevoelige deelen langzaam en regelmatig om een horizontale as gedraaid, dan treden er geen krommingen op (zie KLINOSTAAT). De werking van de zwaartekracht kan vervangen worden of gecombineerd met die van de middelpuntvliedende kr acht, wanneer men de planten op een centrifuge laat draaien. Sommige onderzoekers, zooals Haberlandt, denken, dat de verandering in stand door de levende cellen van de plant wordt waargenomen ten gevolge van de aanwezigheid van zware korreltjes — hier in het bijzonder zetmeel — die, naar beneden zakkende, steeds de laagste plaats in de cel zouden innemen (statolithen). Een zeer korte verandering van stand is reeds voldoende om een latere kromming te induceeren; dit is een van de redenen, waarom men zegt, dat de zwaartekracht hier als prikkel werkt. De natuurlijke stand van de deelen van een plantenlichaam ten opzichte van den verticalen wordt ten deele door de geotropie, ten deele ook door de phototropie bepaald.

< >