Garde meurt et ne se rend pas (la) - „de garde sneuvelt en geeft zich niet over”. Deze woorden worden toegeschreven aan generaal de Cambronne, die ze zou uitgesproken hebben bij den slag van Waterloo. Het „Journal général de France”, zes dagen na het vreeselijk drama van MontSaint-Jean, schijnt ze het eerst aangehaald te hebben.
Later werden ze vervangen door een krachtiger en korter term, het „petit mot de Cambronne”, zooals men het voorzichtig aanduidt. De generaal zelf heeft ontkend zoowel het een als het ander uitgesproken te hebben.
