Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 19-01-2019

Eisenmenger (joh. andreas)

betekenis & definitie

Eisenmenger (joh. andreas) - antijoodsche schrijver, geb. 1654 te Mannheim. Te Amsterdam Oostersche talen studeerende, bracht hij alles wat het Jodendom schade deed bijeen tot een afschrikwekkende leering van de Christenen en ter beschaming van de Joden. Keurv. Joh. Wilh. die de uitgave er van goedkeurde, benoemde hem in 1700 tot hoogl. in de Oostersche talen te Heidelberg, waar hij 1704 overleed.

Zijn werk werd te Frankfurt gedrukt, maar niet uitgegeven, omdat de keizerlijke regeering op de uitgave beslag liet leggen, daar men van den verkoop onlusten vreesde. E. trachtte nu het werk nog eens, vooreerst in Holland, te laten drukken. Maar tijdens de onderhandelingen stierf hij. Friedr. I van Pruisen, liet in 1711 het werk te Koningsbergen op zijne kosten drukken. Bijna 40 jaren later werden ook de Frankfurter exemplaren vrijgegeven. Het werk was getiteld: Entdecktes Judentum oder gründlicher und wahrhafter Bericht, welchergestalt die verstockten Juden die hochheilige Dreieinigkeit, Gott Vater, Sohn, heiliger Geist, erschräcklicher Weise lästern und verunehren u. s. w. E. heeft uit 200 geschriften een buitengewone massa van materiaal samengebracht, maar zonder de noodige kritiek en niet altijd betrouwbaar. Zijn boek wordt nog steeds veel gebruikt, vooral voor agitatorische doeleinden, zooals door Aug.

Rohling e.a. Een nieuwe druk van de voor dit doel vooral geschikte deelen is bezorgd 1893 te Dresden door F. X. Schieferl. Men zie voor E.’s kritiek Franz Delitzsch’ geschrift „Rohlings Talmudjude” (7 Aufl. 1881). E. heeft verder nog tezamen met den Utrechtschen hoogl. Joh. Leusden in 1694 een ongepunktueerde uitg. v. h. Hebr. O. T. uitgegeven. Zijn „Lexicum Orientale Harmonicum” bleef ongedrukt.

< >