Dortmund, - stad en stadskreits in het Pruis, regeeringsdistrict Arnsberg, de voornaamste stad van Westfalen, voorheen rijks- en Hanzestad, ligt 80 M. boven de zee; aan de Emscher, zijrivier van den Rijn, in den Helweg, d. i. de met rookende fabrieksschoorsteenen als bezaaide, vruchtbare vlakte tusschen Lippe en Haarstrang. De vroegere vestingwallen zijn sinds 1863 in plantsoenen herschapen, zoodat de stad er modern uitziet; de buitenwijken zijn voor het meerendeel regelmatig aangelegd; om de stad tuinbouw. D. had in 1816: 4465, in 1880: 66,544, in 1910 214.226 inw., waaronder 106.859 Prot. en 102.492 Kath.. Onder de bouwwerken der stad zijn de voornaamste' de groote Reinoldikerk, een der prachtigste in Westfalen (13de eeuw, overgangsstijl), de Mariakerk, omstreeks het midden der 12de eeuw in Romaanschen stijl gebouwd, met Gotisch koor uit het midden der 14de eeuw, en het nieuwe spoorwegstation.
D. is door zijn ligging in het RijnWestfaalsche steenkoolbekken en het vruchtbaarste deel van Westfalen de hoofdzetel van den handel en de nijverheid van geheel Westelijk Duitschland geworden; de stad heeft hoogovens, fabrieken van machinerieën, locomotieven en materieel van spoor- en bruggenbouw; in de omgeving steenkool- en ijzermijnen, gieterijen, stearine- en zeepfabrieken, bierbrouwerijen. Nederl. consulaat.
