Dampier (William), 1652 —c.1712, Engelsch zeevaarder en natuuronderzoeker. In 1679 voer hij als buccaneer (piratenkapitein), uit. Hij stak de landengte van Darien over en verontrustte de kust van Peru. Later verbond hij zich met een ander buccaneer, John Cook, met wien hij van Virginia naar de kust van Guinea en om Kaap Hoorn naar de Juan Fernandezeil. en de Galapagos-eil. ging.
Van hier zeilden zij naar de kust van Nieuw-Span je (Mexico), waar John Cook stierf en zijn plaats werd ingenomen door Edward Davis. Zij ondernamen verschillende strooptochten naar de kusten van Peru, Centr.-Amerika en Nieuw-Mexico. In 1688 in W.-Indië terug, ging hij in 1685 naar Mindanao, waar muiterij uitbrak. D. zeilde, den kapitein achterlatend, weg, maakte verschillende tochten in de Zuid-Chineesche zee, bezocht de Bashi-eil. tusschen Formosa en Luzon, de kust van Australië (begin 1688) Sumatra en de Nicobaren. In 1691 keerde hij naar Engeland terug, om Kaap de Goede Hoop, aldus de wereld omzeild hebbende. Zijn groot reiswerk New voyage round the World (London 1696—1707) heeft blijvende waarde. Het vestigde de aandacht op zijn persoon, zoodat de Lord High Admiral, de Earl of Pembroke, hem met het schip de „Roebuck” in 1699 uitzond op een ontdekkingsreis. Nauwgezet werd de kust van Australië opgenomen en Tasmans kaart gecorrigeerd.
Hij voer tusschen Nieuw-Guinea en Waigeoe door de straat naar hem Dampier-straat genoemd; verder langs de N. kust van Nieuw-Ierland (of Nieuw-Mecklenburg), en de Zuidzijde van Nieuw-Brittannië (thans Nw.-Pommeren), door de naar hem genoemde Dampier-Passage, en stelde aldus vast, dat Nieuw-Brittannië van Nieuw-Guinea is gescheiden, maar nam verkeerdelijk aan, dat het met Nieuw-Ierland één groot eiland vormt. Hij keerde via Batavia naar Engeland terug. Tijd en plaats van zijn dood zijn onbekend. Behalve het reeds genoemde werk schreef hij nog een supplement: A supplement to it, describing the countries of Tonquin, Malacca, enz.; verder: Two voyages to Campeachy, en: A voyage to New-Holland. Zijn Discours of winds, breezes, stoms, tides and currents is volgens Dove een hoofdbron voor alle verschijnselen der standvastige winden. Bij zijne reis om de wereld gaf hij ook twee windkaarten.
