Couvade (van Fr. „couver” = broeden), mannen-kinderbed. De naam c. is eig. een onjuiste naam voor een gebruik, dat bij vele stammen in Amerika, Afrika, Azië en den Archipel bestaat. Van het optreden der zwangerschap af onderwerpen beide ouders zich aan allerlei regels, alsof ook de vader zwanger was. Onmiddellijk na de geboorte van het kind legt ook de vader zich te bed en wordt behandeld als kraamvrouw, terwijl soms de pas bevallen vrouw weer haar gewone bezigheden verricht.
En ook in het opgroeien van het kind blijft die mystieke band tusschen vader en kind bestaan: de vader neemt b.v. de medicijnen in, als ’t kind ziek is, enz. Nu heeft de naam c. vooral dàt deel der ceremoniën op ’t oog, als de vader als kraamvrouw te bed ligt, omdat werd voorbijgezien, dat dit slechts een deel der reeks is. Omtrent den oorsprong van dit gebruik bestaat geen zekerheid. Meestal geldt nog de meening van Wilcken, dat de c. in verband staat met het overgangsstadium van matriarchaat tot patriarchaat. De vader zou dan door zich aan de bedoelde gebruiken te onderwerpen, zich als vader bekend maken en zoo zijn recht op het kind aantoonen. Anderen denken, dat de bedoeling is de booze geesten te misleiden en hun aandacht van de kraamvrouw af te leiden. Zie C.A. Wilcken, Verspreide geschriften II; Lévy-Bruhl, Les fonctions mentales dans les sociétés inférieures.
