Clausura - 1) de afsluiting van bepaalde kloostervertrekken voor het verkeer met de buitenwereld; 2) de aldus afgesloten kloostervertrekken zelf. Al naar gelang zij berust op het algemeen recht (pauselijke constituties) of op bepaling van den bisschop, heet zij pauselijke of bisschoppelijke C.; de eerste hebben slechts de eigenlijke orden. Een zekere C. is door de natuur van het kloosterleven geboden en daarom is er in de regels van de verschillende orden van ouds af voor gezorgd. Maar terwijl het vóór-Tridentinisch recht schendingen ervan wel is waar streng verbood (vgl. constitutie Periculoso van Bonifacius VIII), gaf het toch aan plaatselijke oversten de volmacht zich en anderen om gegronde redenen daarvan te dispenseeren.
Het Concilie van Trente (XXV, 5de regul) verscherpte de C. voor kloostervrouwen, terwijl het over alle personen van beiderlei geslacht den ban uitsprak, die zonder schriftelijk verlof van den Bisschop (of ordesprelaat) de C. zouden betreden. De constitutie Apostolicae Sedis van Pius IX strekt deze den Paus gereserveerde censuur ook op die uit, die daar iemand invoeren of binnenlaten, verder op de kloostervrouwen die, behalve in bepaalde dringende gevallen, de C. verlaten. Uitzonderingen zijn natuurlijk geboden door de kerkelijke visitatie, ziekenverzorging en noodzakelijk werk van ambachtslieden. Onderwijsorden genieten eenige verzachtingen: deze kunnen ook door tegenstrijdige gewoonten ontstaan. Bij mannenkloosters bestaat de strafsanctie, nl. de aan den Paus gereserveerde ban, slechts voor vrouwspersonen, die de C. van mannelijke kloosterlingen schenden, en voor de oversten of anderen, die ze binnenlaten. Overigens moet de monnik in ’t klooster wonen, het slechts om gegronde redenen verlaten, eventueel met verlof van den overste en onder begeleiding (Conc. v. Trente; Clemens VIII, Nullus omnino 25 Juni 1599), het klooster ook aan het vrije verkeer van mannen onttrokken zijn. Voor mannelijke en vrouwelijke ordescongregaties gelden bovenstaande sancties op zich niet; de ook bij hen bestaande gedeeltelijke C. wordt volgens pausel. goedgekeurde constitutiën of bisschoppelijke aanwijzingen geregeld.
