Ciborium

betekenis & definitie

Ciborium - Ciborie, is vooreerst de benaming voor den op zuilen gedragen bovenbouw van het altaar, dat daarom C.-altaar genoemd wordt; 4 (of ook 6) zuilen uit hout, steen (porphyr), zilver en de op hen rustende architraaf, of rondboog dragen de vlakke of gewelfde bedekking, waarover zich gewoonlijk een pyramidendak verheft; de C. dient hier als bescherming en versiering van het altaar en tot herinnering aan het graf. De oudste geheel behouden C.-altaren stammen uit de 9e eeuw. Van dit C. ging de beteekenis over op het aan altaarbaldakijn met kettinkjes vastgehouden en neerhangend vat ter bewaring van de H. Eucharistie (conditorium), een cylindervormig vat uit hout, steen, ivoor, of een vat in de gedaante van een duif, peristerium genaamd. Sinds de bewaring van de H. Eucharistie in het tabernakel (Sacramentshuisje) ging de naam C. ook hierop over en vervolgens ook op de ter bewaring van het allerheiligste altaarsacrament dienende kelk, gewoonlijk van edel metaal vervaardigd; zij moet minstens van binnen verguld zijn, moet door den bisschop of een hiertoe gevolmachtigd priester gewijd worden, en mag dan niet meer door een leek worden aangeraakt.