Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 15-11-2018

Centauren

betekenis & definitie

Centauren - in de Gr. mythologie wezens, die van gedaante half mensch en half paard zouden zijn, gesproten uit de vereeniging van Ixion en de wolf, die hij in plaats van Hera had omhelsd, oorspr. berg- en boschgoden in Thessalië. Als wilde halfdieren droegen zij dennen en waren, als de satyrs, wellustig van aard en verzot op den wijn. Slechts twee hunner maken daarop een uitzondering: de wijze Chiron, de opvoeder van Achilles, die ook Peleus in zijn strijd met de Centauren heeft bijgestaan, en Pholos.

Beroemd is hun strijd met de Lapithen op den bruiloft van Pirithŏus, waarbij zij half uitgeroeid en uit hun land verdreven werden tot naar den berg Pindus op de grenzen van Epirus. De C. worden in archaïschen tijd meestal voorgesteld als volledige menschen met een paardenachterlijf, in den bloeitijd der Grieksche kunst daarentegen als een paard met menschelijk bovenlijf (zoo in de metopen van Parthenon* en Theseion* en den tempelgevel van Olympia*). Aan het einde der vijfde eeuw schiep de schilder Zeuxis* vrouwelijke C. en sinds dien maakt de oude, dierlijk ruwe uitdrukking der Gentaurenkoppen meer en meer plaats voor een sentimenteele of pathetische.

< >