Budapest - hoofd- en residentiestad van het Koninkrijk Hongarije, ligt onder 47°31' N.Br. en 19° 6' O.L., gem. ± 100 M. boven het niveau van de zee. De stad is ontstaan uit de steden Buda of Of en, Pest en Köbanya (Steinbruck). De gemeente had in 1910 ruim 880.000, de stad ruim 710.000 inw. Buda is tegen den heuvelachtigen rechteroever van den Donau aangebouwd, terwijl Pest in de vlakte aan den overkant zich uitbreidt, Door haar ligging op de laatste uitloopers van het gebergte aan den Donau, beheerscht de stad het geheele uitgestrekte laagland in de omgeving; hier kruisen elkander de bevaarbare rivier met de landwegen, die haar volgen en die verder over de Hong. vlakte naar het Balkan-Schiereil. gaan (b.v. de groote Levantexpresse aan den eenen kant, en de wegen, die over de Karpaten-passen gaan en zich naar de Adriat. zeehavens wenden, aan den anderen kant).
Daardoor is B.-P. het centrum van Hongarije; het is niet alleen zetel van de regeering, maar tevens van den adel en het grootkapitaal, kunsten en wetenschappen (kunstacademie, talrijke musea; universiteit, enz.), handel en industrie (b.v. van machines, schepen, bier, katoen, enz.). Er is een Nederl. consulaat. Buda is een oude vesting met de Bloeksberg-citadel en het Koninklijk paleis, terwijl Pest een modern ingerichte, ruimgebouwde groote stad is, met vele ruime pleinen, fraaie boulevards (Körüt), drukke winkelstraten, enz. Een groote kettingbrug verbindt de beide stadsdeelen. B. is een zeer oude stad ; in den Rom. tijd heette zij Aquincum. Koning Bela IV stichtte in B. in 1247 een slot, waarvan Lodewijk I (1351) zijn residentie maakte. Van 1541—1686 was de stad in handen der Turken; in 1849 heeft zij veel te lijden gehad van het beleg gedurende den Hong. opstand.