Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 09-11-2018

Bretschneider (Karl Gotlieb)

betekenis & definitie

Bretschneider (Karl Gotlieb), Duitsch godgel. (Prot.), geb. 1776 te Gersdorf in Saksen, 1808 Superintendent te Annaberg, 1816 Generalsuperintendent te Gotha, waar hij in 1848 stierf. — Hij is de voornaamste vertegenwoordiger van het z.g. „rationeel supranaturalisme”, een tusschen supranaturalisme en rationalisme zwenkend, maar zich meest in rationalistische richting bewegend theologisch systeem. Op de meest verschillende terreinen der theologie heeft hij zich als schrijver doen kennen als een man van groote geleerdheid, scherpzinnigheid en litterarisch talent. Als dogmaticus ontbrak het hem aan religieuse en speculatieve diepte, hoewel hij bijzonder op de hoogte was van het historisch materiaal ten opzichte der dogmatiek. Dit blijkt uit zijn Handbuch der Dogmatik der evang.-luth.

Kirche (2 Bd. Leipz. 1814-18; 4. Aufl. 1838) en zijn Systematische Entwicklung aller in der Dogmatik vorkommenden Begriffe (Leipz. 1805 ; 4 AuB. 1841). — Op de bijbelsche exegese hebben betrekking zijn Lexicon manuale graeco-latinum in libros Novi Testamenti (2 Bde. Leipz. 1824, 3 Aufl. 1840) en zijn Probabilia de evangelii et epistolarrm Joannis indole et origine (Leipz. 1820), waarin hij de echtheid van het Evangelie van Johannes bestrijdt. — Op kerkhistorisch gebied heeft hij zich zeer verdienstelijk gemaakt door in het „Corpus Reformatorum” uit te geven: Phillippi Melanchthonis opera quae supersunt omnia vol I—XXVIII (Halle 1834—48). — Zie over hem: „Aus meinem Leben’. Selbstbiographie von K. G. Bretschneider, na zijn dood bewerkt en uitgegeven door Horst Bretschneider (Gotha 1861).

< >