Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 06-12-2018

Bornier

betekenis & definitie

Bornier (Henri, vicomte de), geb. te Lunel. (Hérault) in 1825, gest. te Parijs in 1901. Hij bezocht de „Ecole de Droit” te Parijs en was weldra werkzaam aan de „Bibliothèque de l’Arsenal”, waarvan hij later „Administrateur” zou worden. Eenige gedichten, een enkele novelle, een drama (Le Mariage de Luther, 1845), ziedaar ongeveer alles, wat de B. vóór 1875 in het licht gegeven had, toen in dit jaar het lyrisch-patriotische drama La Fille de Roland verscheen, een der grootste tooneelsuccessen van de laatste vijftig jaar. De bronnen, waaruit de dichter geput heeft, zijn: de geschiedenis of liever de sage en, in niet geringe mate, zijn eigen verbeelding.

Zoo de dichter al vele bijzonderheden ontleent aan de „Chanson de Roland”, nog talrijker zijn de figuren en tafereelen, die wij aan zijn vinding te danken hebben. Zijn werk is een vervolg, een wijziging, een aanvulling van de epische sage der middeleeuwen. Deze kent b.v. geen Berthe, dochter van Roland. De dichter stelt ons deze jonkvrouw voor als de pleegdochter van Karel den Grooten. In de „Chanson de Roland” wordt Ganelon, de verrader van Roncevaux, gevierendeeld.

In B.’s drama ontsnapt hij aan den dood, dank zij de hulp van een monnik, en blijft voortleven als graaf Amaury op een kasteel aan den Rijn, waar hij zich bezig houdt met de opvoeding van zijn zoon Gérald. — Wat het succes van het stuk betreft, dit wordt verklaard door zijn innerlijke waarde, maar ook voor een goed deel door zijn patriotisch karakter. Den toeschouwers van 1875 lagen de rampen van het „verschrikkelijke jaar” nog versch in ’t geheugen; het is begrijpelijk, dat zij met geestdrift ontvingen, wat La Fille de Roland hun aanbood: woorden van troost en bemoediging. Edmond Rostand, de B.’s opvolger in de „Académie française” kon dan ook in zijne inaugureele rede met recht zeggen, dat bij de eerste opvoering van la F. de R. een rouwfloers scheen weggenomen te worden. „Het was een voorstelling, die Frankrijk’s rouwtijd besloot.” — Een der meest bekende en dikwijls onnauwkeurig aangehaalde verzen van La F. de R. is: „Tout homme a deux pays, le sien et puis la France!” (III, 2). — Zie: Th. Stille, H. de Bornier, La Fille de Roland, avec une introduction et des notes explicatives, Amsterdam, Meulenhoff en Co.

< >