Bifurcatie - algemeene naam voor een gaffelvormige splitsing van wegen e. d. In ’t bijzonder in gebruik voor de natuurlijke verbinding van twee stroomgebieden. B. komt voor bij splitsing van een rivier in twee takken, die zich niet meer vereenigen, maar ieder afstroomen naar een andere hoofdrivier. In tegenstelling met de voorstelling, die men vroeger omtrent rivierloopen had, waarbij men b.v. in onbekende landen (zooals Afrika) rivieren dacht, die zich willekeurig splitsten, zoodat bv. de Nijl een monding zou hebben gehad in de Middell. Zee en een in den Atlant.
Oceaan, komt b. inderdaad vrij zelden en dan nog slechts tijdelijk voor. Immers zal de tak, die het meeste water afvoert en ’t sterkste verval heeft, door sterker erosie, zijn bedding sneller doen dieper worden, waardoor allengs aan den anderen tak al het water wordt onttrokken en aldus houdt de b. op. Een bekend voorbeeld van b. doet zich voor bij de Cassiquiare, een arm van den Boven-Orinoco, die stroomt naar den, tot het Amazonegebied behoorenden, Rio Negro. Het komt ook elders wel voor, b.v. hier en daar in Canada, en in Z.-Rusland stroomt van de Manitsj een tak naar de Zwarte Zee en een naar de Kaspische Zee; op de hooge waterscheiding van het Gudbrandsdal in Noorwegen heeft een meer afwatering naar de Logen Elf in ’t Z., zoowel als naar de Rouma Elf in ’t N. In het algemeen is tijdelijke b. een gewoon verschijnsel in zeer vlakke en moerassige streken, waar in natte tijden het water, dat anders tot de eene rivier behoort, overloopt over de lage waterscheiding in het gebied van de andere. Dat komt o.a. voor in het Rokitnomoeras in Rusland, waar het water van Dnjepr en Weichsel in elkaar vloeit, zoo ook in ’t gebied der Masurische Meren, die bij Gumbinen vaak zoowel naar de Pregel als naar de Weichsel afstroomen.
In het merenrijke Minnesota (Vereen. Staten) treedt bij hoog water het Mississippigebied in verbinding met het BovenMeer en met de Red-River. Overeenkomstige gebieden met tijdelijke b. vindt men in Guayana en de Brazil. Matto Grosso in Z.-Amerika en in ’t gebied van het Djilolo Meer in Angola (Z.-Afrika).
