Balearen

betekenis & definitie

Balearen (Islas Baleares), eilandengroep in het W. van de Middell zee, bestaande uit de eil. Mallorca, Menorca, Cabrera en een aantal kleinere. Het gebergte, dat een groot deel van de beide hoofdeilanden inneemt en het hoogst is aan de N.kust van Mallorca schijnt samen te hangen met het Vouwingsgebergte van Andalusië.* De bodem is meest vruchtbaar, doch wordt weinig intensief geëxploiteerd. Het klimaat is er mild, vochtig-warm, hoewel het er vooral in den zomer, weinig regent. De bewoners houden zich bezig met landen wijnbouw, vruchtenteelt, visscherij, veeteelt en handel; uitgevoerd -worden vruchten, zout en landbouwproducten; zij spreken een welluidend dialect, dat aan het Catalaansch verwant is en mallorquino genoemd wordt. Men vindt er vele prae-historische overblijfselen waaronder de talayots, waarschijnlijk grafmonumenten van aanzienlijken. Door de Romeinen werden de B. Baliaris Maior (nu Mallorca) en Baliaris Minor (nu Minorca genoemd). Op het eerste lagen de steden Palma, ten Z.O. van de tgw. gelijkn. stad, en Pollentia (nu Alcudia), door Metellus gesticht, op het tweede Mago (nu Mahon), in 206 door Mago gesticht. De bewoners ongeveer 30.000 in getal, oorspr. een ruw volk, dat voornamelijk van veeteelt leefde, werden om hunne vaardigheid met den slinger eerst in de Karthaagsche — en daarna in de Rom. legers gebezigd. Wegens hunne betrekkingen met de zeeroovers werden zij 122 v. C. door Q. Caecilius Metellus onderworpen, die zich daardoor den eerenaam Baliaricus verwierf. De B. vielen achtereenvolgens in de macht der Vandalen, West- en Oostgoten, behoorden onder Karel den Groote een korten tijd tot het Frankische rijk, werden in 798 door de Arabieren veroverd, en stonden van 1208—1220 onder de Almohaden, waarop zij door Jacob I van Aragon aan dezen werden ontrukt en onder diens nakomelingen na 1276 een eigen koninkrijk (El Reyno de Mallorca) vormden, dat in 1343 opnieuw bij Aragon werd ingelijfd. Mallorca was van 1708—1782 in bezit der Engelschen met een totaal-oppervl. van 5000 K.M.2 en 330.000 inw. Zij vormen thans tezamen met de Pithyusen* een prov. der Sp. monarchie.