Appenzell - 1) kanton van Zwitserland, geheel omgeven door het kanton Sint-Gallen; oppervl. 420 K.M.2 Het kanton bestaat uit twee halfkantons, Appenzell-Auszerrhoden en Appenzell-Innerrhoden. A.-Auszerrhoden, oppervlakte 260 K.M2., aantal inw. 66.000, is Protestant; weverijen en fabrikatie van borduursel; hoofdstad Trogen; A.-Innerrhoden, oppervlakte 160 K.M2., aantal inw.
is geheel Katholiek; veeteelt en handborduurwerk; hoofdstad Appenzell. Beide halfkantons hebben een zuiver demokratischen regeeringsvorm; de algemeene volksvergadering (Landesgemeinde) is de hoogste wetgevende macht en bestaat in beide deelen van dit kanton uit alle meer dan 1 jaar binnen het grondgebied woonachtige burgers boven de 18 jaar; elk jaar komt zij eenmaal bijeen, behandelt, neemt aan of verwerpt nieuwe wetten, behandelt wijzigingen in de wetgeving, en maakt de jaarrekening op, kiest den regeeringsraad, en uit dezen raad weer den Landammann (den hoogsten vertegenwoordiger der uitvoerende macht) en de Afgevaardigden voor het Bondslichaam, alsmede den grooten Raad, die over de handhaving der wetten enz. waakt; in A.-A. bestaat deze Raad uit een lid op elke 1000 inw., in A.-I. uit een lid op elke 260 inw, Het kanton is zeer bergachtig; het strekt zich uit langs de Noordelijke en Noordwestelijke helling van de Santisketen, die in Appenzell in den Santis (2600 M.) en den Altmann (2486 M.) zijn grootste hoogte bereikt; op deze keten ontspringt ook de voorn, rivier van het kanton, de Sitter, evenals de grootste zijrivier van deze, de Umâsch. Het Zuidelijk deel van Appenzell heeft geheel het karakter der Midden- en Hoog-Alpen, terwijl het Noordelijk deel vooral in het Nagelfluhgebergte, tot het gebied van de Voor-Alpen behoort. Het kanton is rijk aan bosch en weidegrond en minerale bronnen, terwijl over het geheel de industrie als hoofdmiddel van bestaan kan worden beschouwd. Het kanton werd in 1408 als onafhankelijke staat in den Zwitserschen Bond opgenomen. De scheiding in twee halfkantons vond plaats in 1597, tengevolge van godsdienstige verdeeldheid. In beide halfkantons is het lager onderwijs verplichtend. In A.-I. mag in de burgerlijke rechtsvordering van geen advokaat gebruik gemaakt worden; elk burger is volgens de grondwet verplicht met het burgerlijk- en handelsrecht voldoende op de hoogte te zijn om voor zichzelven in rechten te verschijnen.
2) (Abbatis cella, Abtes Zelle), hoofdplaats van het halfkanton Appenzell-Innerrhoden, in een schoone omgeving gelegen, aan de Appenzeller-spoorbaan, in het Sitterdal; mineraalbronnen, badinrichtingen: 6100 inw.
