Aerssen of aerssens (cornelis van) - Nederl. staatsman, geb. te Antwerpen 1545, overl. te ’s-Gravenhage 22 Mrt. 1627. Hij was een tijdlang pensionaris van Brussel en maakte in 1582 deel uit van het gezantschap, hetwelk naar Hendrik II werd gezonden om hem de souvereiniteit over de Nederl. gewesten aan te bieden, na den dood van den Prins. Van 1584-1623 was hij griffier der Staten-Generaal. Eerst bevriend met Oldenbarneveldt trad hij later als zijn tegenstander op.
Aerssen 1) Cornelis van, Nederl. staatsman, heer van Sommelsdijk, 1600-9 Nov. 1662. Trad eerst in krijgsdienst en was in 1641 kolonel; 1647-52 gouverneur van Nijmegen. Bevriend met Willem II nam hij deel aan den mislukten aanslag op Amsterdam, waardoor hij na den dood van den Prins zich uit het staatkundig leven moest terugtrekken. Hij was een der rijkste mannen uit Holland.
2) Cornelis van, heer van Sommelsdijk, geb. 1637. Hij was eerst in zeedienst, later ritmeester en kolonel, en ging omstreeks 1683 als gouverneur naar Suriname, waar hij bij een soldaten-oproer in 1688 gedood werd.
3) François van, heer van Sommelsdijk, Nederl. staatsman, geb. 1572, overl. te ’s-Gravenhage 27 Dec. 1641. Hij begon zijn loopbaan onder du Plessis-Mornay aan het Fransche hof; hij vergezelde Oldenbarnevelt als secretaris bij zijn zending naar Frankrijk (1598) en was later gezant der Staten bij het Fransche hof. Hij verzette zich tegen Oldebarnevelt’s staatkunde, en zette Prins Maurits aan tot de maatregelen tegen de partij van den advocaat. Later was hij nog eens gezant in Engeland en Frankrijk. Zijn politiek streefde vooral naar aansluiting bij dit laatstgenoemde land, waarvan het verbond van 1630 en dat van 1634/5 het gevolg was. Van 1624-33 was hij curator der Leidsche Universiteit.
