Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 15-06-2020

zweet

betekenis & definitie

o. (g. mv.),

1. uitscheidingsvocht dat door de poriën van de lichaamshuid naar buiten dringt en door zweetklieren afgescheiden wordt (e); — kosten, veel inspanning vergen; het luie — komt eruit, gezegd als iemand zich, tegen zijn gewoonte, eens inspant; het koude (klamme) —, uit angst, benauwdheid enz.;
2. (jagersterm) bloed: het haas wentelt in zijn —;
3. (lederlooierij) vet en andere stoffen die uit de huid naar buiten komen;
4. vochtuitslag: het — staat op de muren.

(e) In normale toestand wordt altijd zoveel zweet afgescheiden als in dezelfde tijd onmerkbaar kan verdampen. Zweet speelt een grote rol bij de temperatuurregulatie van het lichaam. De bestanddelen van zweet zijn water (99%), melkzuur, ammoniak en al naar gelang de soort zweetklier, enige vluchtige vetzuren, cholesterol, ureum en zout. In het zweet komen ook sporen van aminozuren voor, die zelfs in 10 jaar oude vingerafdrukken aantoonbaar zijn (→ninhydrinereactie). De hoeveelheid zweet die dagelijks wordt afgescheiden is 500—800 ml. Bij overvloedig drinken, hoge temperatuur, zware spierarbeid enz. kan de afscheiding stijgen tot 1 liter per uur.

Bij dergelijk sterk zweten verliest men via de huid zoveel zout, dat het zoutgehalte van het bloed te laag wordt; hierdoor ontstaat dorst en verminderde aandrang tot urineren. De hoeveelheid afgescheiden zweet neemt ook toe bij hevige gemoedsaandoeningen (angstzweet b.v.).

De karakteristieke zweetlucht wordt veroorzaakt door ontbinding van de in het zweet opgeloste stoffen door de bacteriën die op de huid voorkomen. Ook komt de door het overmatige zweet vochtig gehouden afschilfering van de huid tot ontbinding. De afvoer van ‘giffen’ via het zweet is zo gering, dat men er in de geneeskunde uiterst weinig betekenis aan toekent. Bij een ziekte waarbij ook de alvleesklier is betrokken (→mucoviscidose) bevat het zweet te veel chloriden. Door chemische analyse van het zweet kan men de ziekte vaak diagnosticeren.

< >