m. (-en), een motor met een of meer cilinders, in elk waarvan zich een zuiger heen en weer kan bewegen.
(e) De heen en weer gaande beweging van de zuiger wordt verkregen door een periodieke drukverhoging aan één zijde van de zuiger (enkelwerkende zuiger) of beurtelings aan onderen bovenzijde van de zuiger (dubbelwerkende zuiger). Deze drukverhogingen zijn afkomstig van processen waarbij bepaalde energie in mechanische energie wordt omgezet zoals stoom bij stoommachines; de verbranding van brandstof-luchtmengsels bij →verbrandingsmotoren, vloeistofdruk in→hydromotoren. De heen en weer gaande beweging van de zuiger wordt door middel van een krukdrijfstang mechanisme op een krukas overgebracht, die daardoor in een draaiende beweging wordt gebracht. De hoek tussen de krukken is bij tweecilindermachines doorgaans 90°; bij driecilindermachines 120° en bij viercilindermachines 90° (in zekere volgorde). Op deze wijze is de grootte van het koppel zo weinig mogelijk veranderlijk, is de omwentelingssnelheid van de as zoveel mogelijk constant en zullen er weinig of geen trillingen ontstaan. Om de constante snelheid van de krukas te bevorderen is een vliegwiel erop aangebracht. →luchtvaartuig.
