(ook: Azande, Niam-Niam), negervolk in het gebied van de Uele, in Noordoost-Zaïre, in totaal ca. 1 mln. Begin 19e eeuw vielen de Zande vanuit het noordoosten hun huidige woongebied binnen.
De afstammelingen van de oorspronkelijke veroveraars vormen een endogame, erfelijke aristocratie. Aan het hoofd van hun strak georganiseerd regeringssysteem staat een vorst, die, evenals de lagere hoofden, volgens een streng ceremonieel met de grootste eerbied behandeld moet worden. Voor de vorstenfamilie geldt een rituele incest tussen vader en dochter. De Zande zijn patrilineair georganiseerd. Hun godsdienstig leven is vooral gericht op de verering van de totemistische clanstamvaders. Er zijn ca. 200 clans, gerangschikt naar hun sociale status.
De families wonen in aparte hoven, er zijn geen dorpen. De Zande hadden, tot de komst van de blanken, zowel militair als cultureel een dominerende positie. Hun taal is door vele volken overgenomen.Litt. E.E. Evans-Pritchard, Witchcraft, oracles and magic among the Azande (1937); E.E. Evans-Pritchard, The Azande, historical and political situation (1971); J. Kandert, Zande (in: H.J.M. Claessen en P. Skalnik, The early state, 1978).
