Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 31-01-2022

Welfen

betekenis & definitie

Duits vorstengeslacht, dat reeds voorkomt in de 8e eeuw. Het eerste lid van het huis waar zekerheid rond bestaat, was de Beierse graaf Welf I (begin 9e eeuw).

De laatste mannelijke afstammeling van dit oudere Huis Welf was Welf III, hertog van Karinthië (♰1055). Een jongere tak, die afstamde van een zuster van Welf m, die met een Este gehuwd was, bekleedde als huis Welf-Este van 1070-1139 en van 1156-80 de waardigheid van hertogen van Beieren, van 1137—80 die van hertogen van Saksen. In deze tijd kwamen de Welfen in conflict met de Hohenstaufen. Aanleiding hiertoe was de opvolging van keizer Lotharius m. De Welf Hendrik de Trotse was gehuwd met diens erfdochter Gertruda. Toen de keizer in 1137 stierf werd Koenraad m van Hohenstaufen tot rooms-koning gekozen.

Hendrik betwistte de opvolging en zo ontstond er een strijd die Duitsland èn Italië (Guelfen, Ghibellijnen) door twisten verscheurde. In 1180 werden aan Hendrik de Leeuw door keizer Frederik I Barbarossa Beieren en Saksen ontnomen. Ofschoon Hendriks zoon Otto van 1198—1215 Duits keizer was (Otto IV), bezat het Huis Welf na 1180 toch niet meer de oude macht; onder keizer Frederik II nam de grote macht van de Welfen in Duitsland een einde. Deze keizer erkende Otto het Kind, zoon van Otto IV, als hertog van Brunswijk-Lüneburg. In 1692 verhief keizer Leopold I de Welf Ernst Frederik van Calenberg-Göttingen tot keurvorst van Hannover. Deze werd in 1698 opgevolgd door George Lodewijk, die in 1714 als George i tevens koning van Groot-Brittannië werd.

In 1837, bij de dood van Willem IV van Engeland, stierf de Engelse tak van de Welfen in de rechte mannelijke lijn uit. Door de opvolging in Engeland van koningin Victoria hield de personele unie tussen Engeland en Hannover onder het Huis Welf op te bestaan. In Hannover werd Willem IV opgevolgd door zijn broer Ernst August. Diens zoon George V weigerde in 1866 zich aan te sluiten bij Pruisen in de oorlog tegen Oostenrijk, zodat Pruisen Hannover annexeerde. De vrij krachtige anti-Pruisische separatistische stroming in Hannover na 1866 droeg de naam Welfenpartei. In 1913 werd Ernst August, kleinzoon van George V, hertog van Brunswijk, waar de Welfen in 1918 werden afgezet.

< >