I. bw. (beter, best),
1. op goede of de goede wijze, goed, juist, zoals het behoort: wel te verstaan, zo op te vatten, als het bedoeld is; wel bekome het u, wens gericht tot iemand die iets nuttigt, ook wel die geniesd heeft, proost; te rusten (ook aaneengeschreven), wens bij het slapen gaan; indien ik het heb, als ik mij niet bedrieg; (spreekt.) laten wij wezen, laten wij elkaar goed begrijpen;
2. als bevestiging: iemand mogen lijden of zetten; dat weet je wel, je weet immers dat het zo is; zeker wel; daar is nog wel plaats; ja wel; met nadruk: het is waar;
3. gezond, in behoorlijke staat, goed te pas: hij voelt zich niet al te wel; niet wel bij het hoofd zijn, niet goed wijs zijn;
4. ter uitdrukking van vermoeden of twijfel: hij zal wel niet komen; je zult moe zijn; kun je het doen?: ter aanduiding dat zeker van niet minder dan het genoemde sprake is: dat zijn er wel honderd; die stad ligt wel een uur ver; (ook onbepaald) hoeveel zijn het er wel?;
II. bn., goed; m.n. in lichamelijk of/en geestelijk goede toestand: ik ben niet wel;
III. alszn. o., het goede, wat wel is of gaat: het wel en wee des levens;
IV. tw., om verwondering uit te drukken: wel, wel !; wat je zegt!; wel, wat is dat?, verontwaardiging: nu nog mooier!; bij krachttermen: wel allemachtig!