oorspronkelijk de naam van een verzetsgroep onder studenten, die in 1940 illegaal het tweewekelijkse Bulletin ter Verdediging der Universiteiten uitgaf. Na drie nummers werd de naam van het bulletin veranderd in De Vrije Katheder (1940—50).
Oprichters waren A.F.Willebrands, R.Riezouw en T.de Vries. Redactie en medewerkers bleven uiteraard anoniem. Naast het blad zelf verschenen onregelmatig Nieuwsbulletins met oorlogsnieuws. Het doel van De Vrije Katheder was het verzet te stimuleren en te strijden voor democratie en sociale gerechtigheid. Het blad had een overwegend communistische achtergrond. Na de bevrijding werd het blad legaal als weekblad voortgezet, met als redacteuren o.a.
T.de Vries, H.P.L.Wiessing, A.Romein-Verschoor, M.Flothuis, en medewerkers als S.Vestdijk, G.den Brabander, N.Rost, J.v.Schaik-Willing e.a. In mei 1950 werd het blad vanwege politieke meningsverschillen opgeheven.
