v. (-en), (ook: vredeloosverklaring), straf waarbij iemand buiten de bescherming van het recht wordt geplaatst en door iedereen straffeloos kon worden gedood.
Bij deze tot na de middeleeuwen o.a. in de Nederlanden bestaande straf waren oorspronkelijk de volksgenoten zelfs verplicht de vredeloze te doden. Zijn vermogen werd verbeurd verklaard. Vogelvrijverklaring verbrak iedere band tussen de vogelvrije en de leden van de volksgemeenschap: familieverband met hem bestond rechtens niet meer; zijn vrouw werd weduwe, zijn kinderen wezen. Het was strafbaar hem te huisvesten, spijs of drank te verstrekken, of op enigerlei wijze te helpen. Vogelvrijverklaring had plaats bij zware inbreuken op de rechtsorde.
LITT. W.van Iterson, Gesch. der confiscatie in Nederland (1957).
