Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 31-01-2022

Verreschrijver

betekenis & definitie

v. (-s), modern telegraaftoestel waarmee letters, cijfers en leestekens via een transmissieweg (kabelof radioverbinding) worden uitgezonden of ontvangen, en waarbij die tekens nagenoeg gelijktijdig op het zendende en het ontvangende toestel worden afgedrukt; telexapparaat. De verreschrijver is eenvoudig te bedienen: er is geen speciale kennis van de toegepaste code (telegraafalfabet) of de gebruikte techniek vereist.

Het toestel bevat:

1. toetsenbord (als van een schrijfmachine) ;
2. zender met zendcontact (zcT) ;
3. ontvanger met ontvangelektromagneet (OEM);
4. drukker;
5. motor voor het leveren van de vereiste mechanische energie. Door het aanslaan van een toets wordt automatisch de bijbehorende code uitgezonden. Deze code wordt via de transmissieweg overgebracht naar het ontvangende toestel waar het teken automatisch wordt gedecodeerd en tot afdruk wordt gebracht. Op het zendende toestel wordt het teken eveneens tot af druk gebracht bij wijze van kopie. Uiteraard dienen beide toestellen met dezelfde transmissiesnelheid en hetzelfde telegraafalfabet te werken. Een bladschrijver drukt de tekst op een rol papier, breed ca. 210 mm (voor telexaansluitingen 69 tekens per regel), lang ca. 100 m (enkelvoudig papier). Het is mogelijk tekst te verzenden zonder bedienend personeel aan ontvangzijde. In verreschrijvers, aangesloten op het openbare telexnet bevindt zich een naamgever. Een oproepende abonnee kan de naamgever van de gekozen abonnee automatisch laten aflopen, zodat hij zich ervan kan overtuigen of hij juist verbonden is. Zodra men de toets met b.v. de letter s indrukt wordt de zender gestart en automatisch de bij de s behorende combinatie uitgezonden, te beginnen met een onderbreking van de ruststroom. Zodra de lijn stroomloos wordt, valt het magnetisch veld van de OEM weg en start de ontvanger; 30 ms na het begin van het startelement test de ontvanger of de OEM stroomloos of stroomvoerend (magnetisch) is en herhaalt die aftastmomenten nog viermaal, telkens na 20 ms. Na het 5e aftastmoment wordt de ontvanger gedurende het stopelement in een vaste uitgangspositie geblokkeerd door de nu stroomvoerende OEM. Wordt nu een startelement van een volgend teken ontvangen, dan herhaalt de procedure zich. Zodra de ontvanger de codecombinatie heeft ontvangen, geeft deze het resultaat door aan de drukker, waar de letter s wordt afgedrukt. In oudere typen verreschrijver is een motor aanwezig om de mechanische zenderontvanger en drukker aan te drijven (nadelen: regelmatig onderhoud, rumoerig, groot, zwaar). Een moderne versie bezit een elektronisch zenden ontvangsysteem. Een verreschrijver kan voorzien worden van een ponsbandponser (reperforator; ponsontvanger) en een ponsbandlezer. Met deze lezer kunnen berichten op maximale seinsnelheid worden overgezonden, bandschrijver.

Vanwege de eenvoudige bediening worden verreschrijvers in binnen-en buitenland toegepast voor het gentex-en telexnet, telegraafhuurleidingen, distributienetten, vergadernetten en interne telegraafsystemen. (In Nederland ultimo 1979 ca. 33 000 verreschrijvers, in België ca. 20 000). radiotelegrafie.

< >