o. (-huizen), Ned. inrichting voor langdurige verpleging.
Een verpleeghuis biedt medische en paramedische behandeling, verpleging en verzorging onder verantwoordelijkheid van de verpleeghuisarts. Deze behandeling is vooral gericht op revalidatie, resp. op herstel of behoud van de activiteiten van het dagelijks leven (reactivering). De inrichting beoogt voorts aan degenen die er langdurig verblijven, een optimaal leefmilieu te verschaffen door een zo goed mogelijke begeleiding. Een verpleeghuis staat in principe open voor patiënten van alle leeftijdsgroepen; in de praktijk blijkt dat het merendeel der patiënten bejaard is. Het verpleeghuis voor psychisch gestoorde bejaarden is speciaal bestemd voor bejaarde patiënten die zich op grond van geestelijke stoornissen niet in de samenleving kunnen handhaven, maar wier gestoordheid van dien aard is dat naast geneeskundige behandeling, verpleging en verzorging volstaan kan worden met bezigheidstherapie, bewegingstherapie en eenvoudige socio-pedagogische begeleiding. Zowel in verpleeghuizen voor somatisch zieken als in die voor psychisch gestoorde bejaarden treft men dubbel gehandicapte patiënten aan.
Naast de twee genoemde typen verpleeghuizen zijn er verpleeghuizen van een gemengd type: met een afdeling voor somatisch zieken en een afdeling voor psychisch gestoorden. In enkele verpleeghuizen kan de gebruikelijke onderhouds-en bezigheidstherapie worden verleend in dagbehandeling (dagverpleeghuis), waardoor de patiënt in zijn eigen milieu kan blijven wonen. Hoewel reeds vóór de Tweede Wereldoorlog een aantal verpleeghuizen bestond (veelal rusthuis genoemd) is pas in de jaren vijftig het verpleeghuiswezen in sterke ontwikkeling gekomen. De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) geeft aanspraak op
o.m. opneming in verpleeghuizen. Deze opneming geschiedt alleen voor rekening van de AWBZ indien de inrichting is erkend. Deze erkenning is gebonden aan voorwaarden. De verpleeghuizen zijn gebundeld in de Nationale Ziekenhuisraad.
LITT. W.J.A.van den Heuvel, Het verpleegtehuis (1977); H.ten Have, Het verpleeghuis (1979).