Eamon de, Iers politicus, 14.10.1882 New York, ♱29.8.1975 Dublin; zoon van een Spaanse vader en een Ierse moeder. De Valera was vanaf 1904 betrokken bij de Ierse republikeinse separatistische beweging.
Hij was een van de leiders in de Paasopstand van 1916 en werd ter dood veroordeeld, maar het vonnis werd gewijzigd in levenslange dwangarbeid. In 1917 kreeg hij amnestie. Als voorzitter van de Sinn Fein werd hij in 1917 afgevaardigd naar het Britse Lagerhuis. In 1918 gearresteerd, ontsnapte hij in 191
9. In 1919 werd hij president van de Dial Eireann, het onafhankelijke Ierse parlement dat hij samen met anderen die gekozen waren in het Britse Lagerhuis, maar daar hun zetel weigerden in te nemen, had geconstitueerd. De Valera leidde van 1920-21 de guerrilla. De overeenkomst met Engeland van 6.12.1921, waarbij Ierland als dominion (Ierse Vrijstaat) werd erkend, had De Valera’s steun niet; hij streefde naar onafhankelijkheid. Van 1923-24 zat hij weer gevangen. In 1926 richtte De Valera de Fianna Fail op die in 1932 de overwinning bij de verkiezingen behaalde. De Valera werd minister-president (1932-48, 1951-54 en 195759) en tenslotte president (1959—71). Zijn doel, herleving van de Ierse taal en opneming van NoordIerland in de Ierse Republiek, heeft hij niet kunnen bereiken.
LITT. M.C.Bromage, De Valera and the march of a nation (1975).
