v./m./o., een stof die door de tuberkelbacil wordt afgescheiden en die toegepast wordt bij het onderzoek op tuberculose.
Tuberculine wordt gebruikt in een gestandaardiseerde vorm (PPD, purifiedprotein derivate), waarvan de bereiding en verhandeling in Nederland wettelijk is geregeld in de Tuberculinewet van 25.
4. 195
1. Het wordt in de huid gebracht, hetzij door een krasje (reactie van Pirquet), hetzij door inspuiting (reactie van Mantoux) en geeft dan na 24-48 uur roodheid en zwelling ter plaatse bij mensen met tuberculose en bij hen die van tuberculose genezen zijn of een niet-opgemerkte tuberculeuze besmetting hebben doorgemaakt (tuberculinereactie). In Nederland en België reageren thans de meeste jonge mensen negatief. De tuberculinereactie berust op overgevoeligheid (allergie). Het effect van een BCG-vaccinatie wordt beoordeeld aan het positief worden van de reactie van Mantoux. Ook bij de (landbouw)huisdieren, m.n. runderen, wordt PPD gebruikt bij het onderzoek op tuberculose.
