Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 31-01-2022

Tijdzin

betekenis & definitie

m., het vermogen om tijdsverloop waar te nemen, of erop te reageren.

Sommige insekten die de zonnestand als kompasrichting gebruiken (oriëntatievermogen) blijken, wanneer zij enige tijd in duisternis vast worden gehouden, de verstreken tijd te verdisconteren en bij vrijlaten de juiste richting naar het nest in te slaan. Hier is sprake van een inwendig uurwerk of biologische of fysiologische klok. Trekvogels kan men door regeling van de kooiverlichting een dag-nachtritme opdringen dat afwijkt van het werkelijke. Laat men ze daarna los, dan kiezen zij een dienovereenkomstig afwijkende vertrekrichting. Soms is de tijdzin etmaal-gebonden en vertoont het diergedrag een zgn. circadiaans ritme.

Ook bij de mens is een soort inwendig uurwerk aan te tonen. Een lange-afstandsvliegreis kan een zodanige verschuiving in het dag-nachtritme opleveren, dat de reiziger enige tijd nodig heeft om in de pas te komen met de plaatselijke tijd.

< >