[Gr. Tantalos, vader van Niobe; tantaal wordt altijd samen met niobium gevonden], o., tantalium, chemisch element, symbool Ta.Tantaal is een grijs, zwaar en zeer hard metaal.
Het element hoort in de 5A-groep van het periodiek systeem en komt voor als twee-, drie-, vieren vijfwaardig positief ion. Isotopen zijn bekend van atoommassa 172—186. Natuurlijk tantaal wordt gevormd door het niet-radioactieve isotoop 181 (99,988 %) en het radioactieve isotoop 180 (0,012 %). Tantaal komt vooral voor in tantaliet, dat altijd samen met columbiet (bevat niobium) wordt aangetroffen, hetgeen de winning van het zuivere metaal bemoeilijkt. Hoewel het element al in 1802 door Ekeberg was ontdekt, dachten veel onderzoekers dat niobium en tantaal identieke elementen waren, totdat Rose in 1844 en Marignac in 1866 aantoonden dat de zuren van de beide elementen verschillend waren. Het metallurgisch gewonnen metaalpoeder wordt in een vacuümoven tot staven gesinterd.
Tantaal wordt bij temperatuur onder 150 oC chemisch niet aangetast. Onzuiverheden maken het metaal hard en onbewerkbaar. Tantaal wordt gebruikt als bekledingsmateriaal op plaatsen waar sterke corrosie kan optreden. Verder wordt het toegepast in chemische, medische en tandheelkundige instrumenten.
