Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 31-01-2022

Tak van poortvliet

betekenis & definitie

Johannes Pieter Roetert, Ned. politicus, *21.6.1839 Engelen, ♱26.1.1904 ’s-Gravenhage. Tak van Poortvliet was van 1870—77, van 1880-84, van 1888-91 en van 1894-1901 liberaal lid van de Tweede Kamer en van 1884—88 van de Eerste Kamer Van 1877-79 was hij minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid.

In 1885 werd hij de eerste secretaris van de Liberale Unie. Van 1891—94 was hij minister van Binnenlandse Zaken in het kabinet Tienhoven-Tak van Poortvliet, in welke functie hij een ontwerp-kieswet indiende, die het caoutchouc-artikel (art. 80) van de grondwet van 1887 moest uitwerken. Dit bepaalde, dat die mannelijke ingezetenen stemrecht hadden voor de Tweede Kamer, die de door de kieswet te bepalen kentekenen van geschiktheid en maatschappelijke welstand bezaten, zonder dat over de grootte van die welstand en de aard van de geschiktheid gesproken werd. Tak interpreteerde dit als ‘die in de behoeften van hun eigen gezin voorzien en kunnen lezen en schrijven’. Toen de Kamer een beperkend amendement aanvaardde, trok Tak het ontwerp in en werd de Kamer ontbonden. In de volgende verkiezingsstrijd tussen de takkianen en de antitakkianen, waarbij de scheidslijn dwars door de partijen liep, leden de eersten een nederlaag. De liberalen bleven echter aan het bewind.

< >