(Ned.: Celebes), Indonesisch eiland tussen Kalimantan en Nieuw-Guinea, 188536 km2 (met omringende eilanden 227654 km2), 9,5 mln. inw. Sulawesi bestaat uit een centraal deel met vier schiereilanden, waarbij zich enkele eilandengroepen aansluiten: Salajar, de Spermonde Archipel, Butung, de Bangai Archipel en de Sangihe en Talaud Archipel.
De kustvlakten zijn uiterst smal, aan alle kanten liggen diepe bekkens, met soms een breed plateau met koraalriffen. In het zuidwesten ligt het oude vulkaancomplex van Lompo Batang (2871 m). In het Latimodjong Gebergte ligt het hoogste punt Rantekombola (3455 m). In het kristallijne gebied van Centraal-Sulawesi ligt de slenk van het Poso Meer (150 m). Het noordelijke schiereiland met toppen tot 2700 m (Ogoasma Gebergte 2565 m, Maling Gebergte 2707 m), vertoont een oost-west-gerichte bouw, met twee ketens. In het oosten waar het in Minahasa weer naar het noorden ombuigt, heerst actief vulkanisme (Klabat, 2022 m).
BEVOLKING. De grootste dichtheden komen voor in de zuidwestelijke arm en op de Sangihe en Talaud Archipel. De Makassaren en Buginezen, die de islam belijden, bevolken het zuidwestelijke schiereiland. De Toraja’s bevolken het bergachtige binnenland van Midden-Sulawesi (grotendeels christenen). Tot de bewoners van het noordelijke schiereiland behoren de Minahasers (christenen). Een bijzondere plaats nemen de Badjo in, echte zeenomaden.ECONOMIE. Landbouw is het belangrijkste bestaansmiddel. Het steile reliëf bemoeilijkt de cultivatie, terwijl uitputting en erosie de landbouw bedreigen. Kustvlakten langs het zuidwestelijke schiereiland vormen één van de dichtstbevolkte gebieden van Sulawesi, met rijstvelden. Het in het noorden gelegen Meer van Tempe is om zijn rijkdom aan vis voor de bevolking van belang. Rijst en maïs worden hier verbouwd, daarnaast ook tabak, koffie en erwten.
Van veel belang is de klappercultuur (vooral in Minahasa). Bosprodukten zijn rotan, hars, ebbehout. De mijnbouw op Sulawesi neemt toe in betekenis, sedert 1961 levert Zuidoost-Sulawesi nikkel, Muna levert asfalt, in het noordoosten worden goud, zwavel en ijzer gevonden. De visserij, zowel de zeevisserij als de binnenvisserij, wordt economisch belangrijker (export van gedroogde en gezouten vis). Voor de zeevisserij is een etablissement te Ujungpandang opgericht. Belangrijke kustvaart.
GESCHIEDENIS. De Portugezen kwamen ca.1540 voor het eerst op Sulawesi en schijnen het eiland de naam Celebes te hebben gegeven. In 1607 stichtten de Nederlanders enige handelsnederzettingen, o.a. bij Makassar. Daar de Makassaren handel dreven met buitenlanders, werden er van 1616—34 vrijwel constant handelsoorlogen gevoerd. Gaandeweg werden de Portugezen verdreven. De bewoners van Manado riepen in 1657 de hulp van de Verenigde Oostindische Compagnie in om o.a. de Spanjaarden te beletten handel te drijven; in 1658 werd Manado bezet.
Van 1677—80 werden grote stukken van Sulawesi onder Ned. gezag gebracht (Bongaais tractaat). Tot 1907 volgde periodiek optreden van het Ned. gezag tegen lokale vorstendommen. In de Tweede Wereldoorlog stond Sulawesi onder het bestuur van de Japanse marine. Na 1945 herstelde Nederland met zuiveringsacties het gezag. Het eiland ging op in de eenheidsstaat Indonesië (1950).
