Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 16-06-2020

Suezkanaal

betekenis & definitie

kanaal, dat van Port Said naar het Menzalehmeer, het Ballahmeer, het Timsahmeer en de Bittermeren naar Port Taufik door de Landengte van Suez loopt en de verbinding vormt tussen de Middellandse Zee en de Rode Zee. Het kanaal is 161 km lang, 12 m diep en is op de bodem 60 m, aan de oppervlakte 120—150 m breed.

Om het passeren van schepen mogelijk te maken zijn negen uitwijkplaatsen aangebracht. Het Suezkanaal is bevaarbaar voor schepen tot 10 m diepgang en tot 70000 t. Het kanaal heeft geen sluizen. De watervoorziening van steden en nederzettingen langs het Suezkanaal wordt verzorgd door het zgn. Zoetwaterkanaal dat naast het Suezkanaal loopt. GESCHIEDENIS.

Reeds de Oudegyptische farao’s lieten de Middellandse Zee en de Rode Zee verbinden door een kanaal van de Nijl naar het zuidoosten. Sinds 600 v.C. was dit verzand. De Perzen maakten het ca.490 v.C. weer bevaarbaar. Daarna raakte het weer in verval, maar onder de Romeinse keizer Traianus vond herstel plaats. Na de Romeinse tijd was het weer verwaarloosd. Later ondernamen de Fransen een dergelijk project op (Napoleon b.v.), echter zonder resultaat.

F.de Lesseps wist op 30.11. 1854 een concessie voor het graven van een kanaal te verkrijgen. In 1858 richtte hij de Compagnie Universelle du Canal Maritime de Suez (→Suezkanaal Maatschappij) op. In 1859 werd met het graven begonnen; 17.11.1869 werd het Suezkanaal opengesteld. In 1875 kocht Engeland de aandelen van de bankroete kedive Ismail voor de som van £4 mln. Daar liet Engeland in 1882 een militaire bezetting van Egypte op volgen, waarna de Suezzone militair bezet bleef. In 1888 werd het Suezkanaal tot neutraal gebied geproclameerd, waardoor oorlogsen koopvaardijschepen van alle naties te allen tijde het kanaal konden passeren.

In 1968 zou het kanaal Egyptisch eigendom worden, maar in 1956 volgde de →Suezcrisis. In de Arabisch-Israëlische Oorlog van 1967 werd het Suezkanaal opnieuw voor alle scheepvaartverkeer gesloten. Aan deze situatie kwam op 5.6.1975 een einde. Van juni 1967-okt. 1973 vormde het kanaal de demarcatielijn tussen Egypte en het door Israël bezette Sinaigebied. LITT. L.Kinross, Between two seas (1968); D.A. Farnie, East and West of Suez (1969); K.Love, Suez (1970); R.Braddon, Suez (1973).

< >