Madame de Staël, eigenlijk: Anne Louise Germaine Necker, barones de Staël-Holstein, Frans schrijfster, *22.4.1766 Parijs, ♰14.7.1817 Parijs; dochter van minister J.➝Necker. In 1786 huwde zij baron de Staël-Holstein, van wie zij in 1798 officieel scheidde.
In 1792 vluchtte zij vanwege haar liberale politieke opvattingen uit Frankrijk. Zij ging naar Coppet bij Genève, waar zij vriendschap met B. Constant aanknoopte, die vele jaren zou duren. In 1794 was zij opnieuw in Parijs. Haar politieke en litteraire salon was toonaangevend. In 1803 werd zij verbannen omdat zij ijverde voor een constitutionele staatsinrichting.
Zij reisde daarop door Duitsland (waar zij Goethe, Schiller, Wieland, Fichte en de gebroeders Schlegel ontmoette) en trok door Rusland en Zweden naar Engeland. In die tijd publiceerde zij haar voornaamste werken: De la littérature considérée dans ses rapports avec les institutions sociales (1800), haar romans Delphine (1802), Corinne ou l’Italie (1807) en De l’Allemagne (1810), dat op last van Napoleon werd vernietigd en in 1813 te Londen werd uitgegeven. In 1811 huwde zij in het geheim de Zwitserse officier A. de Rocca. Na de Restauratie kwam zij in Frankrijk terug, waar zij haar Dix années d’exil (uitgegeven 1821) schreef. De Staël heeft grote invloed gehad op het ontstaan van de Franse romantiek. Zij geloofde in de uiteindelijke vervolmaking van de mens door de wetenschappelijke en materiële vooruitgang.
In haar romans betoonde zij zich een van de vroegste feministen. In De la littérature stelde zij dat de litteraire smaak afhankelijk is van land, klimaat, regeringsvorm en tijd. Zij stelde de litteratuur van het noorden (Engeland, Duitsland) tegenover die van het zuiden (Frankrijk, Italië) en pleitte voor het loslaten van de antieke voorbeelden. Met De l’Allemagne speelde zij een belangrijke rol als tussenpersoon tussen de Franse en de Duitse cultuur. Werken: Lettres sur les écrits et le caractère de J.J. Rousseau (1788), De l’influence des passions sur le bonheur des individus et des nations (1796). Uitgaven: Oeuvres complètes (17 dln. 1820-21); Correspondance générale (3 dln. 1962-65).LITT. C. Herold, Madame de Staël (1960); S. Balayé, Les carnets de voyage de Madame de Staël (1971).
