[Lat., meningen, gedachten], collectie uitspraken uit de traditie die met ‘gezag’ kunnen worden geciteerd in verband met een bepaald probleem. In de 12e eeuw ontstonden dergelijke collecties, vooral ten behoeve van het onderricht in de theologie, waar de referentie naar de traditie en de Schrift bijzonder belangrijk is (een parallel vindt men in het canonieke recht).
Deze verzamelingen werden geleidelijk meer systematisch opgebouwd, zodat alle grote vraagstukken in een bepaalde orde aan bod kwamen. Het belangrijkste handboek dat zo tot stand kwam, zijn de Libri IV sententiarum van Petrus Lombardus (ca.1150). Zijn methode bestaat erin, na het stellen van een quaestio, gezaghebbende uitspraken voor en tegen de stelling naar voren te brengen en dan een eigen standpunt te formuleren. Bij het begin van de 13e eeuw kwam dit werk verplicht op het programma van de universiteiten; elke theologiestudent moest er een commentaar op geven. Van bijna alle latere theologen zijn commentaren bekend. Petrus Lombardus tekende aldus voor drie eeuwen het kader waarbinnen theologie (en ook grotendeels filosofie) bedreven werden.
Men mag echter de vrijheid in de omgang met de tekst niet onderschatten: dikwijls bood hij niet meer dan een uitgangspunt voor eigen beschouwingen. Vooral de prologen uit de verschillende commentaren zijn van belang om de ontwikkeling van het middeleeuwse denken te volgen.LITT. V.Doucet, Commentaires sur les Sentences (1954).
