v./m. (-maten), (minder gewenst ook: micrometer schroefmicrometer), lengtemeetinstrument met een pen met meetvlak, die met behulp van een nauwkeurige schroefdraad verplaatst kan worden ten opzichte van een op een bekende afstand gelegen vast meetvlak. Een schroefmaat heeft een schroefspil met een nauwkeurig geslepen draad met een spoel van b.v. 0,5 mm.
De spil draait in een bus voorzien van een schaalverdeling. Aan de schroefspil is een trommel bevestigd die om de bus draait; één omwenteling van spil met trommel betekent verschuiving van de trommelrand over één schaaldeel (van 0,5 mm). Haaks op de trommelrand is een maatverdeling in 50 gelijke delen aangebracht. Verdraaiing over 1 maatdeel komt dan overeen met een lengteverplaatsing van 1/50 x 0,5 mm = 0,01 mm. Van een bepaald type is de aflezing deels digitaal, terwijl gemeten wordt op 0,001 mm. Meestal kan de schroefspil verdraaid worden met behulp van een knop voorzien van een slipkoppeling, die het aandraaiingsmoment begrenst.
Hierdoor wordt de meetdruk beperkt en daarmee meetfouten als gevolg van elastische vervorming. Het meetbereik is meestal 25 mm. Het geharde, gelepte meetvlak aan de pen is vlak of aangepast voor een bijzondere toepassing. De beugelschroefmaat heeft een beugel (voorzien van isolerende plaatjes tegen warmte uitzetting) met in het ene eind de vaste (eventueel verwisselbare) pen en in het andere de uitschroefbare pen; hiermee kan b.v. een asmiddellijn gemeten worden (zelfs tot 1500 mm). De speerschroefmaat, voor het meten van een binnenmaat, heeft aan het ene einde het vaste meetvlak, aan het andere einde de uitschroefbare pen. De diepteschroefmaat heeft een blokvormig meetvlak waarin, haaks erop, de verstelbare pen bevestigd is.
Voor het meten van gaten bestaat nog een schroefmaat waarbij uit de cirkelvormige kop drie meetstiften radiaal naar buiten gedraaid kunnen worden. Ook bestaat er een inbouwschroefmaat alleen voorzien van een verstelbare pen, die b.v. ingebouwd kan worden in fysische instrumenten.
