protestants verbond van Duitse vorsten en rijkssteden, dat in 1531 voor zes jaar gesloten werd tussen de keurvorst van Saksen, de landgraaf van Hessen, enkele kleine Noordduitse vorstendommen en de steden Lübeck en Bremen. Het doel was de verdediging van het protestantse geloof en de tegenwerking van de Habsburgse machtsvorming.
In 1536 traden toe Anhalt, Pommeren, Württemberg, de steden Augsburg, Frankfort aan de Main, Hamburg, Kempten en Hannover. In 1538 werd een alliantie met Denemarken aangegaan. In 1546 begon keizer Karel V de strijd tegen het Schmalkaldisch Verbond, de Schmalkaldische Oorlog, waarna het Schmalkaldisch Verbond werd ontbonden.LITT. E.Fabian, Die Entstehung des Schmalkaldischen Bundes und seiner Verfassung 1529–33 (1956; 2e dr. 1962); E.Fabian, Die Schmalkaldischen Bundesabschiede (1959).
