o., ziekelijke lust tot kwellen (zowel geestelijk als lichamelijk).
Sadisme manifesteert zich m.n. op seksueel gebied. Het werd door R.F.J.von Krafft-Ebing in zijn boek Psychopathia sexualis (1898) voor het eerst beschreven en genoemd naar de auteur D.A.F.de Sade, in wiens romans dit gedragspatroon een grote rol speelt. Bij een sadistische instelling wordt tegenover de medemens een dominerende heersershouding aangenomen, waarbij het pijnigen en vernederen van de ander wordt nagestreefd. Op seksueel gebied is sadisme gekenmerkt, doordat hierbij de coïtus op de achtergrond raakt en het onderwerpen en mishandelen tot lustvol doel is geworden als voorwaarde voor (volkomen) seksuele bevrediging. Sadisme is ook de basis van marteling en mishandeling. Het feit dat deze praktijken ondanks wettelijke voorschriften en internationale afspraken nog algemeen voorkomen, toont aan dat dit gedrag vrijwel onuitroeibaar tot de menselijke structuur behoort.
LITT.W.Stekel, Sadism and masochism (1964); J. Pauly, Die Algolagnie (1969); E.C.M.FrylingSchreuder, Inleiding tot het denken van Freud (1970).
