Amerikaans politicus, *30.1.1882 Hyde Park (New York), ♱12.4.1945 Warm Springs (Georgia); neef van Theodore Roosevelt. Roosevelt begon zijn carrière als advocaat in New York.
In 1910 werd hij voor de Democratie Party senator in de staat New York. Van 1913-20 was hij onderminister van Marine en in 1920 kandidaat voor het vice-presidentschap van de VS (niet gekozen). In 1921 werd hij getroffen door poliomyelitis, wat een blijvende verlamming van de benen tot gevolg had. In 1929 keerde hij terug in de politiek en werd gekozen tot gouverneur van de staat New York. In 1932 werd hij als democratisch kandidaat met grote meerderheid gekozen tot (32e) president van de VS. In deze hoedanigheid ontvouwde Roosevelt een programma voor de bestrijding van de economische depressie (New Deal); de National Industrial Recovery Act, in 1933 uitgevaardigd als noodwet ter regeling van het industrieel potentieel en de arbeidsverhoudingen (maar in 1935 door het Hooggerechtshof ongrondwettig verklaard); controle op het banken kredietwezen; verhoogde progressie van de belastingheffing; uitvoering van grootscheepse openbare werken (o.a. de Tennessee Valley Authority).
In 1936 werd Roosevelt met overweldigende meerderheid herkozen. In de buitenlandse politiek stelde Roosevelt zich op tegen het fascisme en nationaal-socialisme; in een neutraliteitswetgeving moest hij echter tegemoet komen aan de publieke opinie. Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog steunde hij waar mogelijk Engeland en bereidde hij o.a. via de Lend Lease Act, de Amerikaanse deelneming aan deze oorlog (sinds dec. 1941) stelselmatig voor, hoewel hij in 1940 op grond van een non-interventieprogramma werd herkozen als president. Van 1941—45 gaf Roosevelt leiding aan oorlogsinspanningen van de VS. Hij reisde in deze jaren veel en nam aan belangrijke internationale conferenties deel. Zijn optimistisch humanisme heeft hem vaak parten gespeeld, o.a. op de Conferentie van Jalta (1945).
In 1944 werd hij voor de vierde maal gekozen. Uitgaven: The public papers and addresses of F.D. Roosevelt, door S.Rosenman (13 din. 1938—50), Personal letters 192845, door E.Roosevelt (3 din. 1950— 52), Roosevelt and Churchill: their secret war correspondence, door F.L.Loewenheim, H.D.Langley en M.Jonas (1975).LITT. J.Gunther, Roosevelt in retrospect (1950);
Feis, Churchill-Roosevelt-Stalin (1957); T.R. Fehrenbach, F.D.Roosevelt’s undeclared wars (1967); J.M.Burns, Roosevelt (2 din. 1956-70); W. J.Helbich, F.D.Roosevelt (1971); H.Jäger, Big business und New Deal (1974); F.Knipping, Die amerikanische Russlandpolitik in der Zeit des Hitler-Stalin-Paktes (1974); J.P.Lash, Roosevelt and Churchill 1939-41 (1978).
