v./m. (-buizen), apparaat voor het opwekken van röntgenstralen.
De röntgenbuis is een rechte, of in het midden verbrede buis, waarbinnen een hoogvacuüm heerst en waarin aan de ene kant een gloeikathode van wolfraamdraad ingesmolten is, die zich dicht bij het midden van de röntgenbuis bevindt, en aan de andere kant een anode (of antikathode) die bestaat uit een ten opzichte van de lengterichting van de röntgenbuis scheefstaand plaatje van wolfraam (of van een andere stof). Tussen kathode en anode wordt een gelijkspanning aangelegd van enkele tienduizenden tot enkele honderdduizenden volt, bij de grootste apparaten tot een mln. volt. Een aparte spanningsbron levert de gloeistroom voor de kathode. Deze laatste zendt in gloeiende toestand elektronen uit, die door het potentiaalverschil tussen kathode en anode met grote snelheid de laatste bombarderen. Om de kathode is een cilindertje aangebracht, dat de elektronen op een klein gebied van de anode concentreert, en dat dus als elektronenlens dienst doet. Bij het botsen van de elektronen op de anode worden de röntgenstralen uitgezonden, die door een venster in de wand van de grotendeels metalen buis naar buiten treden. De anode wordt door water gekoeld om de grote hoeveelheid warmte, die bij het elektronenbombardement ontstaat, af te voeren.
